ماهیگیری در گیلان از جاذبههای خطه سرسبز گیلان فقط در کوههای سبز مخملی، ساحل زیبا، روستاهای کوهستانی و آبشارها و تالابهای معروفش خلاصه نمیشود. در هر گوشه از این خاک زرخیز و سرزمین شگفتآور همیشه جاذبهای جدید و دست نیافته که مسافران و توریستها را به سمتش بکشاند، وجود دارد. یک از این جاذبهها ورزشهایی مانند ماهیگیری است. ماهیگیری از دیرباز یکی از سرگرمیهای سنتی مردم گیلان بودهاست. وجود منابع طبیعی خدادادی مانند دریای خزر، رودخانه سفیدرود، رودخانه شمرود، رودخانه حشمت رود تالابها و دریاچه سدها باعث رونق این ورزش و سرگرمی بین مردم بومی و مسافران شدهاست. همه ساله نیز در فصلهای گوناگون جشنواره و مسابقات ماهیگیری در گیلان برگزار میشود.
در گیلان رودخانهها، آبگیرها، دریاچه سدها، تالابها، مردابها و موج شکنهایی که در ساحل ساخته شدهاند برای ماهیگیری استفاده میشود که در هر کدام از مکانها ماهیهای متفاوتی یافت میشود. از جمله مهمترین این ماهیها میتوان موارد زیر را نام برد:
این ماهی دوکی شکل و به رنگ طلایی مایل به قهوهای و دارای پولکهای بزرگی است. کپور در آبهای ساحلی دریای خرز و در مردابهای نزدیک آن یافت میشود.این ماهی همه چیزخوار است و از گیاهان کرمها، سخت پوستان و نوزاد حشرات تغذیه میکند. کپور ماهی مرداب است که در گل و لای مرداب و کف رودخانه زندگی و تغذیه میکند. برای از بین بردن بوی این ماهی آن را در مخلوط آب و سرکه میخوابانند.
مرغوبترین ماهی شمال ایران و گیلان است و ظاهر آن دوکی شکل با پولکهای نقرهای که روی سرآن خالهایی سفید رنگ وجود دارد. این ماهی در پایان بهار تا شروع فصل پاییز تخمریزی میکند. مدل پرورشی این ماهی نیز در بازارهای ماهی شمال ایران از جمله گیلان به وفور یافت میشود. مزه ماهی سفید طبیعی البته بسیار بهتر است. طعم این ماهی برای ایرانیان خاطرات زیبای سفر به شمال ایران را تداعی میکند.
قزل آلا ماهی رودخانه ای و نوعی ماهی سردآبی است و در رودخانههای داخلی ایران و در آبهای شمال زندگی میکند. اندازه این ماهی تقریبا کوچک بوده و خالهایی روی پوستش دارد. قزل آلا رنگین کمانی گونهای از این ماهی است که معمولا به صورت پرورشی در همه جای ایران پرورش داده میشود. قزل آلا خال قرمز بهترین نوع این ماهی است که گوشت مرغوبی دارد که متاسفانه تعداد آن در سالهای اخیر بسیار کم شده است.
این ماهی در گذشته ماهی بومی دریای خزر نبوده و روسها آن را وارد این دریا کردهاند. کفال دوکی شکل است و پولکهای درشتی دارد. گوشت ان سفید و کمی سفت است. علاوه بر سرخ کردن مردم شمال آن را به صورت دودی و شور نیز درمیآورند.
نوعی ماهی کپور بومی رودخانههای ایران است و در رودخانههای شمال ایران نیز دیده میشود. بر خلاف انواع دیگر ماهی کپور که در آبهای راکد زندگی میکند، ماهی زردپر در رودخانههای خروشان با بستر سنگی زندگی میکند. این ماهی در رودخانههای گیلان مانند سفید رود و سد منجیل هم یافت میشود که البته اخیرا به دلیل صید زیاد کمیابتر شدهاست. صید این ماهی به دلیل قوی بودن شنوایی و بینایی آن اندکی مشکلتر از گونههای دیگر بوده به حوصله و تجربه بیشتری نیاز دارد.
به جز ماهیهای نام برده شده ماهیهای دیگری نیز مانند ماهی آزاد، اردک ماهی، ازون بزون یا خاویار، سوف، سیم، کلمه و کیلکا نیز در دریای خزر و رودخانه های استان گیلان وجود دارد.
ماهیگیری تفریحی، یک ورزش سرگرمکننده و آرامشبخش است. برای شروع ماهیگیری تفریحی در کنار رودخانهها و مرداب و موج شکنهای دریایی در گیلان ابتدا بهتر است از داشتن مجوزهای لازم و فصل مجاز ماهیگیری مطمئن شوید. ماهیگیران حرفهای معمولا از قایق و تور برای ماهیگیری در دریای خزر استفاده میکنند اما برای ماهیگری ورزشی و تفریحی باید با چوب ماهیگیری شروع کنید. چوب و چرخ ماهیگیری وسایل اصلی برای صید ماهی است و بعد از آن باید نخ، قلاب، سرب و شناور ماهیگیری نیز تهیه کنید. برای ماهیگیری همچنین باید طعمه تهیه کنید. برای شروع کار ماهیگیری میتوانید از خمیر به عنوان طعمه استفاده کنید.
در سالهای اخیر ورزش ماهیگیری به یکی از تفریحات مهم مردم بومی و گردشگران تبدیل شدهاست. با توجه به اینکه استان گیلان دارای رودخانه و تالاب و دریاچه سد و شهرهای ساحلی زیادی است، مکانهای بسیار زیادی برای ماهیگیری در این استان وجود دارد. مکانهایی که میتوانید تجربه ماهیگیری مطمئنتری در آن داشته باشید عبارتند از:
این موجشکن در سالهای گذشته با هدف جلوگیری از آسیب موجهای خروشان به قایقها ساخته شده بود امروزه به محل تفریح مردم بومی و گردشگران و نیز به محلی برای ماهیگیری در گیلان تبدیل شدهاست. در این موج شکن به خصوص در ۱۰۰ متر انتهایی آن در فصلهای بهار، تابستان و پاییز میتوانید به صید ماهی بپردازید.
بندر کیاشهر در ۵۰ کیلومتری شهر رشت و ۱۷ کیلومتری آستانه اشرفیه قرار دارد. اسکله این شهر در میان تالاب بوجاق قرار دارد. شما میتوانید با قلاب و در کنار قایقهای صید ماهی محلی در فصلهای بهار و تابستان و پاییز به صید ماهی بپردازید.
یکی از پرطرفدارترین مکانهای ماهیگیری در گیلان در شهرستان آستانه اشرقیه و در پارک ساحلی کنار سفید رود قرار دارد. این شهر در ۳۵ کیلومتری رشت و در ۷ کیلومتری شهر لاهیجان قرار دارد. این مکان هم به دلیل نزدیکی به دریا و دیگر مکانهای گردشگری مهم گیلان و هم به دلیل دسترسی مسافران به امکانات رفاهی در پارک ساحلی بین مسافران برای ماهیگیری بسیار محبوب است.
رودخانه اوشمک در وسط شهر زیباکنار و یکی از پر ماهیترین روخانههای ایران است. مناظر زیبا همراه با امکانات اقامتی خوب از دیگر ویژگی های مثبت این مکان برای ماهیگیری تفریحی است.
رودخانه سفیدرود با طول حدود ۷۶۵ کیلومتر، دومین رودخانه بلند ایران است. سد منجیل با وسعت حدود ۵۶ کیلومتر مربع بر روی این رودخانه، جاذبههای بیمانندی برای گردشگران دارد. در این سد میتوانید انواع ماهیها مانند سفید کولی، ماهی کپور و شاه کولی صید کنید. همچنین در مسیر رودخانه سفید رود و در نزدیکی روستای گنجه و شهرستان رستم آباد نیز مکانهای خوبی برای ماهیگیری به شمار میآیند.
مکانهای مناسب ماهیگیری در گیلان فراوان است اما مکانهایی که نام برده شد هم از لحاظ دسترسی و هم از نظر امکانات رفاهی و هم از نظر اطمینان از وجود ماهی از مکانهای دیگر در استان گیلان برتر است.