یکی از جاذبه‌های زیبای شهر رشت و به‌خصوص استان آن، صنایع‌دستی گیلان است. اغلب افراد در بازارهای محلی و نزدیک منزل‌هایشان به‌فروش محصولات دست‌ساز و صنایع‌دستی مشغول هستند. در ادامه مقاله صنایع‌دستی گیلان را معرفی خواهیم کرد.
رشت، مرکز استان گیلان، یکی از مشهورترین شهرهای شمال ایران و بزرگ‌ترین شهر گیلکی زبان در کشور است. این شهر 960 هزار نفر جمعیت دارد و سومین شهر پرجمعیت ایران است که عاشقان زیادی دارد. به‌خاطر سرزمین پر ارزش این شهر، بیش‌ترین تراکم جمعیت ایران به رشت تعلق دارد که با افزودن گردشگران بسیار شلوغ می‌شود.
در استان گیلان، هر شهر روستایی که شما به آن می‌روید، فضایی خاص، یک سرزمین سبز و زیبا با آب‌وهوای بارانی دارد. در اینجا شما فقط می‌خواهید قدم بزنید و ریه‌های خود را با هوای تازه پر کنید. خرید در این فضا بسیارلذت‌بخش خواهد بود. برخی از ساکنان این منطقه از این واقعیت که شهر آنها یک مقصد توریستی است و یک کسب‌وکار برای خودشان ایجاد کرده‌اند، بهره برده‌اند. آنها مغازه‌های فروش سوغاتی و صنایع‌دستی در شهر خود را در نزدیکی خانه‌هایشان برپا کرده‌اند.
رشتی دوزی قلاب‌بافی و خیاطی سنتی رشت است و یکی از غنی‌ترین و زیباترین صنایع‌دستی ایران و گیلان به‌شمار می‌رود. مانند بسیاری از صنایع‌دستی دیگر این سابقه بسیار طولانی دارد. متخصصان می‌دانند که برای بازگشت به سال‌های 550 تا 330 قبل از میلاد است. این قلاب بافی با استفاده از نوعی قلاب مخصوص که نقشهای رنگارنگ را با نخهای ابریشمی روی پارچه ماهوت که نوعی پارچه خراب پشمی است، ایجاد می‌کند.
در قرن پنجم، در زمان سلسله ساسانی، منسوجات ایرانی به سراسر جهان صادر می‌شد. این محصولات به‌قدری در اروپا رواج داشتند که پوشش سنگ مزار پادشاهان و بزرگان اروپا بیشتر از پارچه و فرش ایران انتخاب می‌شد. قطعهای از عالی ترین پارچه ساسانی تزئین شده با کار قلاب بافی در موزه ارمیتاژ نگهداری می‌شود.زشتی دوزی در سال‌های بعد از ورود اسلام به ایران طی دوره صفویه، افشاریه، زند و قاجار به اوج خود رسید که هنرمندان همه انواع محصولات را ساختند.
این سال‌ها به‌خاطر تعداد بالایی از محصولات مشهور هستند. پس از طراحی و ترسیم الگوهای با موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی، مشترک، مذهبی و اقتصادی، قلاب بافی توسط صنعتگران انجام شد. استادان هنر قلاب بافی و سوزن دوزی را با هم ترکیب کردند تا زیبایی محصولات را که منجر به الگوهای بسیار ظریف می‌شوند، افزایش دهند.
در گیلان، بیشتر نقش و نگارها از حافظه و تخیل سازندگان آنها ساخته شدند و از هر نسلی به نسل بعدی منتقل شدند. نقش و نگارها که بیشتر محبوب هستند و بیشتر در مورد تقاضا نقش دارند، موتیف های قدیمیبته جقه، پیزلی و دایره هستندقلاب بافی رشتی به سه گروه تقسیم می‌شود:
چموش نوعی کفش سنتی است که از مدت‌ها قبل در منطقه شمالی ایران و به‌طور خاص استان گیلان تولید می‌شده است و جز صنایع‌دستی گیلان است. این محصول از چرم ساخته‌شده و هم روستاییان گیلان و هم کشاورزان آن را می پوشند. برجسته ترین مرکزی که چموش در آن ساخته می‌شود، دهکده ماسوله از توابع شهرستان فومنات است که به‌دلیل معماری زیبا و بی‌نظیرش مشهور است.
یکی از صفات چموش، که در نتیجه جمع شدن یا گسترش چرم طبیعی در دماهای مختلف وجود دارد، این است که آنها در فصول گرم و در هنگام سرد بودن، پاها را خنک نگه می‌دارند. چموش ها بیشتر توسط دختران و دختران جوان گیلانی ساخته می‌شود که از مواد طبیعی که به‌صورت محلی تولید می‌شود استفاده می‌کنند. آنها با تمرین این کار که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، به افزایش درآمد خانواده کمک می‌کنند. ویژگی جالب چموش این است که، از نظر ظاهری، هیچ تفاوتی بین زن و مرد وجود ندارد، با این حال، معمول است که مردان از چرم بوفالو، و زنان از چرم بز ساخته می‌شوند.
چموش کفش زیبایی است که بیشتر به رنگ قرمز کارمین یافت می‌شود و فقط با دوخت دست ساخته می‌شود. از هیچ نوع چسب، میخ یا سایر مواد اتصال دهنده استفاده نمی‌شود. چموش دو نوع است. یک نوع آن توری چرمی است که دور پا پیچ خورده است. محبوب تر است و “شکاره چموش” نامیده می‌شود. دیگری بند ندارد. هیچ یک از چموش ها پاشنه ندارند.
از آنجا که این کفش‌ها با استفاده از محصولات محلی ساخته می‌شوند، در جایی‌که دامداری رونق می‌گیرد، معمول است. همچنین کارگاه های دباغی و رنگرزی چرم به‌عنوان صنایع‌دستی تکمیلی نصب می‌شوند.چرم چموش در رنگ طبیعی خود استفاده می‌شود، اما اگر رنگ‌آمیزی آن لازم باشد، با استفاده از رنگدانه های طبیعی مانند پوست انار انجام می‌شود.
این کفش‌ها را می‌توانیم در رنگ‌هایی مانند سبز، سفید، کرم استخوان، قهوه‌ای و قرمز پیدا کنیم. گاهی چموش با گلدوزی تزئین می‌شود و نقوش مانند گل “آباتار”، گردن شتر و “ماجما قوراغ”، “گل بچه” یا “خزیلی” نقش بسته است. پتک، سولف، دستگاه‌های برش خورده، دوک چرمی، سوزن و قالب چوب از جمله ابزارهای ساخت چموش است. و پای چپ و راست چموش وجود ندارد، هر دو پا هستند
سفال یکی از قدیمی ترین صنایع‌دستی گیلان است. بسیاری از آثار سفالی متعلق به عصر آهن را می‌توان در مارلیک و املش یافت که استفاده طولانی مدت از این عمل را ثابت می‌کند. از این رو گیلان مدتهاست که به‌عنوان یک مرکز عمده سفالگری در ایران درنظرگرفته می‌شود. طبق گویش محلی گیلان، کلمه سفال به‌خشتی می‌گویند که آتش‌گرفته است.
با توجه به اکتشافات انجام‌شده در سایت باستان‌شناسی مارلیک، تالش و دیلمان، اکنون اطمینان داریم که انسان‌ها از مدت‌ها قبل در آن ساکن بوده‌اند. آنها ابزار لازم خود را با استفاده از ظروف سفالی ساخته‌اند و همچنین مجسمه‌های زیبا و جذاب را در براق تولید کرده‌اند. در دوران باستان، این آثار سفالی به رنگ‌های سیاه، قرمز و خاکستری ایجاد می‌شده است. مردم گیلان به‌جای استفاده از رنگدانه‌های سیاه، مقدار اکسیژن را با گرم‌کردن ظروف موجود در کوره کاهش دادند.
این روش شلیک اجزای معدنی را تغییرداده و منجر به بدنه خاک رس می‌شود. یکی از ویژگی‌های ظروف سفالی گیلان که آنها را از مناطق دیگر متمایز می‌کند، رنگ مایل به سفال است که از غنی بودن عناصر آهن از زمین ناشی می‌شود.ویژگی دیگر ظروف سفالی گیلان این است که بیشتر برای کاربردهای عملی و کمتر برای تزئین ایجاد شده‌اند. گیلان یکی از معدود مناطقی است که می‌توانید ظروف سفالی زیادی پیدا کنید.
یکی از معروف‌ترین “گمج” است گمج یک ظرف کروی است، دارای یک درپوش به‌شکل یک مخروط، و یک ته محدب است گمج معمولاً دارای لعاب سبز است، پرکاربردترین ظرف پخت و پز بود. تزئینات گمج بسیار ساده و ابتدایی بود که بر استفاده عملی آنها تأکید دارد.
بیشتر سفالگران گیلان زن هستند. مردان معمولاً خاک رس را تهیه می‌کنند. ابزار سفالگری آنها ساده و دست ساز است. آماده‌سازی خاک رس بسیار طاقت‌فرسا بوده و از چندین سطح تشکیل‌شده است. امروزه سفال‌های گیلان را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد. گروه اول که به‌صورت انبوه تولید می‌شوند، در زندگی روزمره مانند کاشی‌های بام و ظروف مانند گمج، گلدان، سالت شکر و غیره استفاده می‌شوند. ظروف سفالی در این گروه قرار می‌گیرند و می‌توان آنها را به سه طبقه تقسیم کرد: برای نوشیدنی استفاده می‌شود، آنهایی که برای سرو غذا و آنهایی که برای پخت و پز استفاده می‌شود. گروه دوم سفال‌های تزئینی هستند و هنرمندانه ترند، مانند مجسمه‌های سفالی.
شرکت انبوه‌سازان آرش به مدیریت و سرمایه‌گذاری امین و آرش تقی پور دهکاء بیش از ۱۵ سال است که در حوزه ساخت‌وساز شهرک‌های ویلایی در حوزه منطقه آزاد انزلی مشغول به فعالیت است. مرکز اصلی شرکت ساختمانی انبوه‌سازان آرش منطقه آزاد انزلی در زیباکنار بعد از صدا و سیما شهرک آرش ۲ میباشد. اگر شما هم قصد ساخت‌وساز یا خرید ویلا در شمال کشور را دارید شرکت انبوه‌سازان آرش انتخاب مناسبی برای شما است.
اگر سوالی دارید تیم پشتیبانی ما از ساعت ۸:۳۰ صبح الی ۱۱:۳۰ شب پاسخگوی شما خواهند بود.
نظرات کاربران