در سطح کره زمین دریاچه خزر یکی از بزرگترین آب های جهان محسوب می شود که در طول سال های گذشته دارای تغییرات زیادی در میزان ارتفاع خود بوده است. در این مقاله به تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر می پردازیم با شرکت انبوه ­سازان آرش طراح و سازنده شهرک های ویلایی آرش، معتبرترین شرکت در زمینه ساخت ویلا در زیباکنار ، ویلا شمال و ویلا گیلان ، ویلا انزلی همراه شوید.

عواملی که باعث تغییر اکوسیستم شمال کشور و دریای خزر شده اند

قدمت دریای خزر به حدود ۵ میلیون سال قبل بر می گردد اما در حدود ۱۰۰ سال گذشته سطح آب این دریاچه ۵ متر کاهش ارتفاع داشته است. این مسئله یکی از بحران های اصلی برای ناحیه شمالی کشور محسوب می شود.

انتقال آب و تاثیرات آن

دریاچه خزر دارای تالاب های مختلفی است که زیستگاه گونه های مختلفی برای پرندگان، جانوران و آبزیان است. اما اکنون عوامل مختلفی موجب تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر شده اند. به عنوان مثال ارسال آب دریای خزر به شهر سمنان است. دریای خزر جزء اب های شیرین محسوب نمی شود ولی میزان شوری آن نیز چندان زیاد نیست. گفته شده است که میزان شوری آب این دریاچه حدود یک سوم آب های شور است. اگر مسئله تصفیه آب شور را در نظر نگیریم و به هزینه ای که برای انجام این کار باید بشود توجه نکنیم، اما نمی توانیم به تاثیر این کار بر تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر بی توجه باشیم. دریای خزر یکی از آب های محصور است. به همین دلیل هر تغییری که در آن ایجاد شود، می تواند به عنوان یک تغییر جبران نا پذیر محسوب شود چرا که راه جبرانی برای آن وجود ندارد. از جمله خسارت های جبران ناپذیری که موجب تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر می شود عبارت است از شور شدن بیشتر آب دریای خزر، گرم شدن تدریجی آب، از بین رفتن زیستگاه طبیعی انواع حیوانات و … . برای شیرین کردن این آب از دستگاهایی استفاده می شود که بعد از تصفیه نمک را به آب دریای خزر باز می گردانند. در نتیجه آب دریاچه به مرور زمان شرور می شود و این چیزی است که آب زیان موجود رد این دریاچه به آن عادت ندارند و به مرور زمان از بین می روند.

وضعیت تالاب های دریای خزر

یکی از مسائلی که بسیاری از افراد محلی به آن معترض هستند، خشک شدن تالاب های دریای خزر است. چرا که بسیاری از آن ها از این آب ها برای آبیاری زمین های کشاورزی خود استفاده می کردند.

از طرف دیگر انتقال آب از ارتفاعات پست دریا به ارتفاعات بالاتر کاری بسیاری سخت و هزینه بر است که مستلزم به مصرف بیش از اندازه میزان انرژی است که باز هم این مسئله می تواند تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر را به دنبال داشته باشد. این کاهش ارتفاعی که به مرور زمان در سطح دریای خزر ایجاد می شود، باعث می شود که زندگی کمی تغییر شکل پیدا کند. به عنوان مثال تصور کنید شما یک ویلای ساحلی خریداری کرده اید چرا که می خواهید چشم اندازی زیبایی از دریا داشته باشید و همچنین در نزدیکی دریا باشید اما با این تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر شما دیگر چندان به ساحل نزدیک نخواهید بود. همین مسئله برای اسکله هایی که در این دریا در حال فعالیت هستند شدت بیشتری پیدا می کند. و به مرور زمان شهذ به گل نشستن بسیاری از این کشتی ها خواهیم بود.

تاثیر آلودگی آب

مسئله بعدی که در رابطه با تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر وجود دارد افزایش میزان آلودگی آب این دریاچه است. در شهر های شمالی کشور دفن غیر قانونی بسیاری از پسماند ها کاری معمول است که هنوز فکری به حال آن نشده است. این روش های غیر قانونی برای رهایی از پسماند ها وزباله ها موجب راه افتادن شیرآبه هایی در زیر زمین می شود که همگی به دریای خزر راه پیدا کرده و در نتیجه موجب آلودگی آب می شوند . البته طرح هایی برای ایجاد تصفیه خانه وجود دارند ولی با وجود این مراکز باز هم نمی توان از تاثیر این شیرابه ها بر زندگی آبزیان این دریاچه غافل ماند. از طرف دیگر مسئله آلودگی های نفتی است که در تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر بسیار تاثیر گذار هستند. به عنوان مثال کشور آذربایجان در افزایش میزان آلودگی نفتی بسیار بی ملاحظه عمل می کند.

بنابراین زمانی که شرایط جوی دریاچه خزر مانند همیشه مناسب نباشد نمی توان انتظار داشت مانند سابق بسیاری از پرندگان این منطقه را برای مهاجرت خود انتخاب کنند. کاهش ارتفاع آب نیز باعث می شود که بحران آب به شهرهای شمالی کشور با وجود بارش های شدید نیز برسد. از طرف دیگر مسئله افزایش میزان مهاجرت معکوس به ناحیه شمالی کشور است که این مسئله هم موجب خراب شدن زیستگاه های طبیعی این منطقه می شود. پس می توان نتیجه گرفت که تغییر اکوسیستم شمال ایران و تاثیر آن بر دریای خزر مشابه با یک سیکل بی نهایت است. یعنی اگر فکر درستی برای حل مسائل آن ارائه نشود به زودی می توان شاهد از بین رفتن زیبایی های شمال کشور بود.